بابونه یکی از قدیمی ترین و متنوع ترین گیاهان دارویی شناخته شده در طول تاریخ می باشد. بابونه به دلیل دارا بودن سطح بالای آنتی اکسیدان هایی مانند ترپنوئید و فلاونوئیدها، برای درمان بیماری ها به کار رفته و فواید فراوانی برای سلامتی دارد. این آنتی اکسیدان ها در روغن بابونه نهفته است و دلیل عمده شفادهندگی این گیاه محسوب می شود.
حدود 5000 سال است که از بابونه به شکل های مختلف از جمله چای بابونه، عصاره و فراورده های آرایشی بهداشتی برای افزایش طول عمر و جوان سازی استفاده می شود.
گیاه بابونه از خانواده کاسنی و بومادران است. دو نوع رایج این گیاه شامل بابونه آلمانی و بابونه رومی می باشد. چای بابونه و عصاره های گیاهی آن که در حال حاضر مصرف می شود از گل خشک شده گونه ماتریکاریا تهیه می شود.
یک فنجان چای بابونه شامل 2 گرم کالری و 2 میلی گرم سدیم بوده و هیچ کلسترولی در آن یافت نمی شود. معمولا از بابونه برای درمان زخم ها، رفع اضطراب و افسردگی، درمان اسپاسم، اختلالات دستگاه گوارش و رفع آلرژی استفاده می شود.
از دیگر فواید و خواص بابونه می توان به تسکین دردهای ناشی از زایمان، درمان نیش حشرات، تسکین خارش، درمان اگزما و پاکسازی کبد اشاره کرد.
طبع بابونه گرم و خشک است.
فواید و مضرات بابونه
خواص درمانی و فواید بابونه
با توجه به مزایا و خواص فراوان بابونه برای سلامتی و پوست و مو، در ادامه تعدادی از این خواص را به به صورت مفصل بررسی خواهیم کرد. با پرشین استار همراه باشید.
1- منبع غنی آنتی اکسیدان
روغن بابونه شامل مقادیر بالا و متنوع آنتی اکسیدان از جمله ترکیبات فنولیک، به ویژه فلاونوئیدها، از جمله آپی ژنین، کورستین، پتولیتین و همچنین گلوکوزید های مختلف می باشد. این ترکیبات با عوارض ناشی از رادیکال های آزاد و جهش سلولی مبارزه کرده و التهاب را کاهش می دهد.
خواص آنتی اکسیدانی بابونه همچنین برای بهبود عملکرد دستگاه ایمنی بدن مفید بوده و باعث کاهش درد و تورم، سلامت پوست، مو، ناخن، دندان ها و چشم می شود.
2- مقابله با افسردگی و اضطراب
تحقیقات نشان می دهد چای و روغن بابونه از بهترین درمان های طبیعی برای مبارزه با استرس، اضطراب، کابوس و بی خوابی است. همچنین رایحه بابونه برای رفع اضطراب و افسردگی، بهبود خلق و خو و رفع اختلالات روحی مفید می باشد به همین دلیل از روغن بابونه برای ساخت بعضی شمع ها و محصولات آروماتراپی استفاده می شود.
بخار حاصل از روغن بابونه به طور مستقیم روی عصب بویایی مغز اثر گذاشته و به عنوان آرامبخش و کاهش استرس به کار می رود.
3- بهبود هضم و دستگاه گوارش
بابونه برای درمان اختلالات گوارشی از جمله نفخ، رفلاکس معده، سوهاضمه، اسهال، بی اشتهایی و تهوع به کار رفته و عصاره بابونه باعث بهبود اسهال و کولیک در کودکان می شود.
روغن بابونه همچنین دارای خواص ضداسپاسم بوده و یبوست و دردهای معده را کاهش می دهد. خانم های باردار می توانند برای درمان تهوع صبحگاهی بابونه مصرف کنند.
4- خواص ضدالتهابی و مسکن
بعضی از گیاه بابونه به عنوان آسپرین گیاهی یاد می کنند. این گیاه قرن ها برای درمان کمردرد به کار رفته و باعث کاهش درد، احتقان، تورم و قرمزی، درمان سوزش پوست، درد دندان و دردهای مربوط به عفونت می شود. به همین دلیل از عصاره بابونه در محصولات زیبایی و بهداشتی مانند لوسیون صورت و بدن، خمیردندان و صابون استفاده می شود.
بابونه همچنین باعث کاهش درد ناشی از آرتروز و بارداری می شود. در برخی نقاط جهان از جمله مکزیک، از چای بابونه برای آرام کردن ماهیچه های شکمی در زنان باردار و راحت شدن وضع حمل استفاده می کنند.
5- درمان سرطان
گیاه بابونه دارای خواص ضدسرطانی بوده و تاثیر مثبت در کاهش رشد تومورهای سرطانی دارد. تحقیقات نشان می دهد آپی ژنین، از آنتی اکسیدان های موجود در بابونه و عامل ضدسرطانی این گیاه می باشد. بابونه برای مبارزه با انواع سرطان از جمله سرطان پوست، پروستات، سینه و تخمدان مفید است.
6- درمان سرماخوردگی
از مزایای بابونه درمان عفونت و کاهش تراکم مخاطی می باشد به همین دلیل در اسپری های بینی استفاده شده و استنشاق بخور یا عصاره بابونه برای درمان علایم سرماخوردگی، عفونت های سینوسی و آنفلوآنزا توصیه می شود.
7- کنترل دیابت
چای بابونه برای بیماری دیابت مفید بوده و باعث کاهش سطح قند خون و تنظیم مقدار انسولین موجود در خون می شود. ترکیبات قوی موجود در بابونه باعث از بین رفتن مقادیر عظیم قند خون می شود.
8- سلامت دهان و دندان
بابونه توانایی مبارزه با انواع عفونت های باکتریایی دهان، دندان و لثه ها می شود. همچنین راه طبیعی برای تسکین دندان درد به شمار می رود.
9- درمان بیماری های قلبی
فلاونوئیدهای بابونه باعث کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی عروقی به ویژه در سالمندان می شود.
10- تقویت سیستم ایمنی
برای تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از عفونت، چای بابونه مصرف کنید. تحقیقات نشان داده مصرف 5 تا 6 لیوان چای بابونه در یک دوره دو هفته ای می تواند به مقدار قابل توجهی بدن را نسبت به انواع عفونت ایمن کند.
11- کاهش مشکلات قاعدگی
طبیعت ضدالتهابی بابونه، مخصوصا چای بابونه، باعث کاهش علائم قاعدگی از جمله نفخ، اضطراب، تعریق زیاد، بی خوابی و نوسانات خلق و خو می شود.
خواص بابونه برای پوست و مو
فواید چای بابونه برای مو
بسیاری افراد معتقدند چای بابونه برای تقویت مو مفید است. مصرف بابونه به علت خواص ضدالتهابی، باعث کاهش سوزش پوست سر شده و با تقویت ریشه مو و از بین بردن شوره سر در حفظ سلامت مو مفید است.
اگر از شوره سر رنج می برید بعد از اتمام شست و شوی مو در حمام، موهای خود را با چای بابونه بشویید.
فواید بابونه برای پوست و زیبایی
کسانی که از خشکی پوست، پیری زودرس یا قرمزی پوست رنج می برند، می توانند از روغن بابونه استفاده کنند. بابونه باعث صاف شدن و زیبایی پوست شده و در سفید کردن پوست و از بین بردن علائم پیری مانند لکه های تیره روی پوست و چین و چروک بسیار موثر است.
فلاونوئیدهای موجود در بابونه در لایه های زیرین پوست نفوذ کرده و باعث سلامت و درمان انواع بیماری های پوستی از جمله زخم، اگزما، نقرس، التهاب پوست، کبودی، سوختگی، درمان بثورات می شود.
از دیگر مزایای بابونه برای پوست می توان به موارد زیر اشاره کرد:
رفع سیاهی دور چشم: بعد از مصرف کیسه های چای بابونه، می توانید آن را روی چشم بگذارید. این کار باعث کاهش سیاهی دور چشم می شود.
پاک کننده صورت: گل های بابونه از دیرباز برای تمیز کردن پوست استفاده شده است.
برای اینکار، 1/4 فنجان گل بابونه خشک، 1/4 فنجان بلغور جو دوسر و 1/4 فنجان شیر را با هم مخلوط کرده و هنگام استفاده مقداری از آن را روی کف دست خود قرار داده و با کمی آب مخلوط کنید و روی پوست خود بمالید. سپس با آب گرم بشویید.
درمان آفتاب سوختگی: بابونه به علت خواص ضدالتهابی و آرام بخشی که دارد می تواند باعث بهبود آفتاب سوختگی شود.
برای اینکار، چند برگ گل بابونه را با 2 فنجان بلغور جو دوسر مخلوط کرده و در وان حمام بریزید و خوب هم بزنید تا به رنگ سفید دربیاید. سپس حدود 15 دقیقه پوست آفتاب سوخته خود را در آن قرار دهید.
روش دیگر: روغن اسطوخودوس یا بابونه را با 1 قاشق روغن نارگیل ترکیب کرده و با پنبه روی بخش های موردنظر پوست بمالید.
مرطوب کننده پوست و ناخن: برای حفظ رطوبت و هیدراتاسیون پوست و ناخن، از ترکیب روغن زیتون و روغن بابونه استفاده کنید.
رفع پف چشم: برای برطرف کردن کبودی و پف چشم ها، کیسه چای بابونه را روی چشم خود قرار دهید.
درمان سوزش پوست: دو قطره روغن درخت چای و روغن بابونه را مخلوط کرده و روزانه بیش از 5 مرتبه روی پوست بمالید.
تاریخچه بابونه
بابونه گیاه بومی نواحی اروپای غربی و شمال آفریقا می باشد اما امروز در مناطق مختلف معتدل رشد می کند و توسط کشورهای بلژیک، فرانسه، انگلیس، ایتالیا، لهستان و آلمان صادر می شود. بابونه آلمانی در مصارف دارویی رایج تر بوده و از نظر طعم با انواع دیگر کمی متفاوت است.
از زمان بسیار دور، در آلمان از بابونه برای درمان بیماری های گوارشی استفاده شده است.
مصریان احترام زیادی برای این گیاه قائل اند و مراسم مخصوصی برای آن برگزار می کنند. زنان در مصر باستان از گل های بابونه برای درخشان کردن و جوانسازی پوست استفاده می کردند.
بابونه اولین بار در قرن شانزدهم به مقادیر زیاد خرید و فروش شد. رومیان اولین کسانی بودند که بابونه را در مقدار بالا پرورش دادند. آن ها از بابونه به عنوان طعم دهنده و بخور برای درمان بیماری ها و افزایش طول عمر استفاده می کردند.
روش های مصرف بابونه
امروزه بابونه به طور گسترده ای در دسترس بوده و به شکل های مختلف از جمله :
-چای بابونه
-پودر خشک بابونه
-بابونه تازه
-روغن بابونه
استفاده می شود.
معمولا پودر و عصاره گیاه بابونه در طب سنتی کاربردهای فراوانی دارد.
دستور العمل های استفاده دارویی از روغن بابونه
کاهش اضطراب: پخش رایحه ترکیب روغن بابونه و اسطوخدوس در خانه، باعث کاهش استرس و تنش در افراد خانواده می شود.
اسکراب حمام: نصف فنجان جوش شیرین، نصف فنجان سرکه و 5 قطره روغن بابونه و روغن ترنج را مخلوط کرده و به عضلات خود بمالید. سپس به مدت 15 دقیقه در وان پر از آب دراز کشیده و اجازه دهید ذهن و بدن تان به آرامش برسد و دردهای عضله ای تسکین پیدا کند.
لوسیون پوست: 2 تا 4 قطره روغن بابونه، اسطوخودوس و عصاره نعناع را مخلوط کرده و به شقیقه خود بمالید، این مخلوط اثر خنک کنندگی داشته و باعث آرامش و بهبود خواب می شود.
درمان افسردگی: روغن بابونه و اسانس گل رز را مخلوط کرده و رایحه آن را در سراسر خانه و حمام پخش کنید.
عوارض احتمالی بابونه
– مصرف روغن بابونه ممکن است باعث بروز حساسیت روی پوست شود، توصیه می شود قبل از استفاده، ابتدا روی بخش کوچکی از پوست خود تست کرده و مطمئن شوید که نسبت به روغن های گیاهی حساسیت ندارید.
– افرادی که به آلرژی فصلی مبتلا هستند یا به میوه های فصلی از جمله خربزه یا هم خانواده های آن حساسیت دارند، در مصرف روغن بابونه احتیاط کنند.
– افراد مبتلا به تب یونجه، کهیر یا دراماتیت از مصرف روغن بابونه اجتناب کرده یا قبل از استفاده، حتما با پزشک خود مشورت کنند.
– توصیه می شود خانم های باردار قبل از مصرف بابونه، با پزشک خود مشورت کنند، زیرا مصرف بابونه به شکل های مختلف می تواند باعث تحریک خفیف رحم شود. ( مصرف چای بابونه در مقدار کم، معمولا مشکلی ایجاد نمی کند.)
منبع : organicfacts – draxe – food.ndtv
